دوستدار سقراط (Philo-socrate)

در بلژیک تجربه ای که داشتم این بود که وقتی می خواهید خانه ای بخرید یا اجاره کنید، نخست خانه را می پسندید. سپس کسی که به اصطلاح متخصص خوانده می شوید می آید زیر و بم یک خانه را ارزیابی می کند (مثلا تک تک سوراخ های موجود در دیوار را می شمرد، تک تک ترک ها، خرابی ها، شکستگی ها، ….) و کلیه این امور را به شکل یک گزارش تحویل می دهد. بابت این کار نیز من 300 یورو پرداخت کردم. حال با این مشخصات شما خانه ای را خریداری یا اجاره می کنید. هنگام تخلیه نیز همین فرد می آید و یک بار دیگر چک می کند که خرابی مازاد بر آنچه بوده یا نه ایجاد نشده باشد و در صورتی که شده باشد جریمه می کند. مثلا بابت یک سوراخ جهت نصب تابلو مستاجر قبلی 35 یورو داد. ….

در ایران چنین چیزی نداریم. افراد وقتی اجاره می دهند ندرتا می توانند پولی بابت خرابی ها از مستاجر کم کنند. درست است که پول پیش وجود دارد ولی نوعا باید همان پول پس داده شود مگر آنکه واقعا خرابی خاصی رخ داده باشد. به عبارت دیگر افراد استهلاک ساختمان را نیز در هزینه اجاره لحاظ می کنند. به تبع آن مستاجرین نیز تلاش کمتری برای نگهداری درست منزل می کنند. در مورد خرید خانه نیز این مشکل پیش می آید که وقتی خانه ای می خری ای بسا بعد از پسند و مبایعه نامه کشف می کنی که چه اشکالاتی در ساختمان وجود دارد و این امر مبنای مشکل و اختلاف می شود. حال که در ایران مکانیزم گفته شده وجود ندارد باید این کار را کرد که نخست یک بار خانه را به چشم خرید و پسند دید و یک مرتبه دیگر با جزئیات برای کشف مشکلات و عیب ها. در هر حال گمان می کنم که باید مکانیزم یاد شده در ایران ایجاد شود و املاکی ها موظف به انجام این کار گردند چرا که باید خدمتی در مقابل دریافت پول کلان ارائه دهند.

بودجه عمومی دولت امسال 192 هزار میلیارد تومان است که 166 هزار میلیارد تومان درآمد عمومی و 25 میلیارد تومان درآمد اختصاصی وزارتخانه هاست. پیش بینی شده که درآمد نفت 65 هزار میلیارد تومان، مالیات 53 و سایر منابع 41 و درآمد حاصل از واگذاری شرکت های دولتی 6 میلیارد تومان باشد.

هزینه های جاری 121 هزار میلیارد تومان، عمرانی 37 و بازپرد اخت اصل و سود اوراق مشارکت 7 میلیارد تومان است.

هزینه دستمزد کارمندان 50، استفاده از کالا و خدمات 14 میلیارد، یارانه 23 میلیارد، رفاه اجتماعی 24 میلیارد کمک های بلاعوض 5، سایرهزینه ها 3 و هزینه اموال و دارایی 1 میلیارد دلار است. امور اجتماعی و فرهنگی73، امور دفاعی 17 درصد، امور عمومی 7 درصد و امور اقتصادی 3% است.

بودجه عمرانی سال 91 حدود 40 هزار میلیارد تومان بودکه از منابع عمومی تنها 15 هزار میلیارد تومان یعنی 37 درصد تامین شد. مصوب بود 15 هزار میلیارد تومان هم از محل فروش اوراق مشارکت تامین شود که عملا حدود 7 تا 8 هزار میلیارد تومان انجام شد لذا جمع  سرمایه گذاری عمرانی 23 هزار میلیارد تومان می گردید

کسری تراز عملیاتی یعنی فاصله هزینه بودجه از درآمد بودجه در لایحه سال 92 معادل 29 هزار میلیارد تومان است در حالیکه در سال 91 حدود 35 هزار میلیارد تومان بود.

برگرفته از بودجه 92 به زبان ساده از مرکز پژوهش های مجلس